Το Τεστ Παπανικολάου (Τεστ Παπ) αποτελεί μια αναγνωρισμένη μέθοδο πρόληψης προκαρκινικών αλλοιώσεων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Απευθύνεται σε γυναίκες ηλικίας 25-64 ετών. Είναι σημαντικό να γίνεται τακτικά, ιδανικά κάθε χρόνο, ιδιαίτερα σε γυναίκες σεξουαλικά ενεργές, αφού έχει πλέον επιβεβαιωθεί ότι για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι υπεύθυνος ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) ο οποίος μεταδίδεται με την σεξουαλική επαφή.
Το γυναικολογικό υπερηχογράφημα αποτελεί σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο όσον αφορά στις παθήσεις του αναπαραγωγικού συστήματος της γυναίκας. Γίνεται κατά προτίμηση κολπικά (κοιλιακά κατ’ εξαίρεση στις γυναίκες που δεν έχουν αρχίσει την σεξουαλική τους ζωή), στα πλαίσια του ετήσιου προληπτικού ελέγχου (check – up). Όταν γίνεται από εξειδικευμένο κι έμπειρο γιατρό προσφέρει μία ικανοποιητική απεικόνιση του σώματος και της κοιλότητας της μήτρας καθώς και των ωοθηκών. Έτσι μας δίνεται η δυνατότητα διάγνωσης, για παράδειγμα, κύστεων των ωοθηκών, ινομυωμάτων μήτρας (είτε στο σώμα της μήτρας είτε εντός της κοιλότητας της μήτρας), πολυπόδων κι άλλων τέτοιων ευρημάτων.
Η αντισύλληψη είναι ένα θέμα που απασχολεί αρκετές γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας. Οι μέθοδοι αντισύλληψης διακρίνονται σε: φυσικές μεθόδους, χρήση ενδομήτριων σπειραμάτων (σπιράλ), ορμονικές μεθόδους, και φυσικά την επείγουσα αντισύλληψη (χάπι της επόμενης ημέρας). Είναι αρκετά σημαντικό να επιλέγεται η καταλληλότερη μέθοδος για κάθε γυναίκα και κυρίως να έχουν ελεγχθεί όλοι εκείνοι οι παράγοντες για τους οποίους μία γυναίκα δεν θα πρέπει να λάβει ορμονική κυρίως αντισύλληψη. Ιδιαίτερα πρέπει να εφιστήσουμε την προσοχή στην ευκολία με την οποία πολλές γυναίκες προμηθεύονται κάποιο αντισυλληπτικό χάπι χωρίς προηγουμένως να έχουν συμβουλευτεί κι ελεγθεί από κάποιον ειδικό. Καλό είναι, όλες οι γυναίκες να είναι ενήμερες σχετικά με τις παρενέργειες αλλά και τις αντενδείξεις στην χορήγηση των αντισυλληπτικών χαπιών.
Η ενδοσκόπηση στην γυναικολογία διακρίνεται σε υστεροσκόπηση και λαπαροσκόπηση. Κι οι δύο μπορεί να είναι είτε διαγνωστικές είτε χειρουργικές.
Υστεροσκόπηση
Η υστεροσκόπηση αποτελεί την ιδανική μέθοδο αξιόλογησης της κοιλότητας της μήτρας, λόγω της εξέλιξης της τεχνικής τα τελευταία χρόνια. Με την χρήση μίας ειδικής κάμερας επιτρέπεται η απευθείας επισκόπηση του εσωτερικού της μήτρας οπότε και δίνεται η δυνατότητα αν χρειαστεί να παρθούν βιοψίες ή και να αφαιρεθούν μορφώματα (πολύποδες, ινομυώματα) ή ακόμα και να γίνει λύση ενδομήτριων συμφύσεων. Εφόσον η υστεροσκόπηση γίνεται γιατρούς η πιθανότητα επιπλοκών είναι εξαιρετικά χαμηλή.
Λαπαροσκόπηση
Ομοίως, η λαπαροσκόπηση μπορεί να είναι είτε διαγνωστική είτε χειρουργική. Η λαπαροσκόπηση μας δίνει τη δυνατότητα να αξιολογήσουμε το αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας κάνοντας μόνο μικρές τρυπούλες στην κοιλιά κι έτσι να έχουμε εικόνα για την μορφολογία της μήτρας, των ωοθηκών και την διαβατότητα των σαλπίγγων. Εάν κι εφόσον χρειαστεί προβαίνουμε σε αφαίρεση κύστεων ωοθηκών, ινομυωμάτων της μήτρας, λύση συμφύσεων, ή ακόμα και να εκτελέσουμε μεγαλύτερες επεμβάσεις, όπως για παράδειγμα υστερεκτομή. Η συγκεκριμένη μέθοδος προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως αποφυγή μεγάλων χειρουργικών τομών, μικρότερης διάρκειας νοσηλεία, ταχύτερη ανάρρωση της γυναίκας κι άμεση επιστροφή στην ρουτίνα της. Πρόκειται για ασφαλή μέθοδο με πολύ μικρή πιθανότητα επιπλοκών εφόσον γίνεται από εξειδικευμένους γιατρούς κι εντός ενός σωστά οργανωμένου λαπαροσκοπικού κέντρου.